آغاز نقشه برداری دیوار تاریخی گرگان - مجله شهبازی

وی اضافه نمود: در این مرحله تمام طول 200 کیلومتری دیوار تاریخی گرگان نقشه برداری می گردد و پس از آن الزامات مورد احتیاج مراحل ثبت دنیای این اثر مهیا خواهد شد.

تجری با قدردانی از توجه فرهیختگان و نخبگان استان به این اثر تاریخی، اضافه نمود: یکی از خواسته های مهم این جامعه نخبه، ثبت دنیای دیوار تاریخی گرگان است که رسیدن به آن به طور جدی پیگیری می گردد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و دنیاگردی گلستان با اشاره به نقش نهادهای غیردولتی در تحقق هدف ثبت دنیای دیوار تاریخی گرگان، گفت: یک سازمان مردم نهاد با تمرکز بر این هدف و با مشارکت اهالی فن، معتمدین محلی و آگاهان به مسایل دیوار تاریخی در حال شکل گیری است تا پیوست های تاریخی و اجتماعی مورد احتیاج در راستا ثبت دنیای این اثر را با همکاری اداره کل میراث فرهنگی گردآوری کند.

وی به فعالیت های این اداره کل قبل از ثبت دنیای این اثر، گفت: در حال حاضر مامورین یگان حفاظت میراث فرهنگی استان به صورت مستمر و شبانه روزی این اثر تاریخی را رصد و پایش کرده و مانع دست اندازی در آن می شوند.

مشاهدات میدانی در روز های اخیر از دیوار تاریخی گرگان در محدوده شهر آق قلا تا گمیشان نشانگر آن است که تعدادی از زارعان بومی با دست اندازی به بستر و حریم این اثر تاریخی مباردت به کشت گندم و جو در این محدوه کرده و با استفاده از تراکتور، ستون های (بنچ مارک) معرف حریم این اثر تاریخی را واژگون و یا جابه جا کردند.

تجری اضافه نمود: این بنا ارزشمند چند هزار ساله در صورت فراهم شدن بعضی امکانات و معرفی بهتر به دنیاگردان داخلی و خارجی، قابلیت نقش آفرینی موثر در جذب بازدیدکننده و رونق مالی گلستان را دارد.

وی بیان نمود: دیوار دفاعی گرگان بیش از 200 کیلومتر طول دارد اما اجرا طرح های مرتبط با جذب دنیاگرد در بخش های اندک آن با توجه به جاذبه های زیاد این اثر تاریخی می تواند پا دنیاگردان بیشتری را به گلستان باز کند.

دیوار دفاعی، دیوار عظیم گرگان یا دیوار سرخ که در بعضی متون قدیمی با عنوان مار سرخ نیز مطرح شده، یکی از سه دیوار تاریخی دنیا است.

این دیوار با نام های سد اسکندر، سد انوشیروان، سد فیروز، قزل ییلان، قزل آلانگ و آلان(به زبان ترکمنی) نیز در منابع جغرافیا تاریخی و سفرنامه ها نگارش شده است.

طول دیوار تاریخی گرگان حدود 200 کیلومتر و عرض آن بین 2 تا 10 متر بوده که با مصالح آجر به ابعاد 10×40×40 سانتیمتر ساخته شده است.

این دیوار در طول راستا دارای تاسیسات وابسته نظیر خندق، زنجیره ای از قلعه ها، کوره های آجرپزی، سد و کانال های راهنمایی آب بوده است.

پیشتر تاریخ ساخت دیوار گرگان را به دوره اشکانی نسبت می دادند، اما مطالعات پژوهشی و آزمایشگاهی اجرا شده در سال های اخیر نشان داد که این دیوار در دوره ساسانی و برای جلوگیری از هجوم اقوام شمالی احداث شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و دنیاگردی گلستان همچنین به آخرین فعالیت ها برای ایجاد زیرساخت های لازم در حاشیه گل فشان های استان اشاره نمود و گفت: سال جاری اعتباراتی برای ایجاد زیرساخت های اولیه مانند راه دسترسی مناسب در این مناطق به ویژه گل فشان نفتلیجه و قارن یارق گمیشان تخصیص یافته و اقدامات لازم برای مشارکت بخش خصوصی در این بخش تسهیل خواهد شد.

گِلفشان نفتلیجه با فرمولوژی یک مخروط پهن حدود پنج متر ارتفاع و 500 متر قطر خارجی دارد که در بالای آن دریاچه کوچکی شکل یافته و همچون آتشفشان های کوچک از دهانه آنها آب شور به همراه گِل رُس و گاز با فشار و غلظت زیاد خارج می گردد هرچند فعالیت آن در 365 روز سال متفاوت است که احتمالا با فعالیت های زیرزمینی ارتباط دارد.

گلستان دارای سه گِلفشان (محل خروج گِل همراه با گاز از زمین) با نام های قارنیارق در شرق گُمیشان، نفتلیجه در شمال شرق گُمیشان و اینچه در شمال استان است.

گلفشان های گلستان پدیده های زنده و کمیاب زمین شناسی هستند که تنها نمونه مشابه داخلی آن در سواحل دریای عمان و چابهار گزارش و مشاهده شده است.