علائم حساسیت به گرد و غبار - مجله شهبازی

نویسنده: حمید وثیق زاده انصاری

منبع: راسخون

علامت حساسیت به گرد و غبار می تواند به سادگی و معمولی عطسه کردن باشد. اما پیش از آنکه عطسه را نادیده بگیرید، اطمینان حاصل کنید که این علامتی دال بر حساسیت به گرد و غبار نباشد. در این مقاله، علائم متفاوت و ممکن حساسیت به گرد و غبار را مورد رسیدگی قرار می دهیم.

در فرهنگ لغت مریام وبستر آلرژی یا حساسیت را اینگونه تعریف می نماید: واکنش ایمنی شناختی اغراق آمیز یا بیمارگونه (از آن جمله عطسه، مشکل تنفسی، خارش یا جوشها و دانه های پوستی) به مواد، شرایط محیطی، و یا حالات فیزیکی که بدون اثر مشابه در فرد عادی هستند.

سیستم های ایمنی بدن بعضی افراد به گونه ای برنامه ریزی شده اند تا بمحض روبروه با یک ماده خاص، از خود واکنش بیش از حد نشان دهند. واکنش بدن برای این است که خاطر نشان کند آن ماده خاص را قبول ننموده و سعی دارد در اسرع وقت از شر آن ماده خلاص شود. این مواد خاص آلرژن نامیده می شوند و واکنشی که ایجاد می نمایند را آلرژی یا حساسیت گویند. این مواد ممکن است برای بیشتر افراد بی ضرر باشند، اما کسانی که به آنها حساسیت دارند، بدنشان این آلرژن ها را به اسم اجسام خارجی در نظر می گیرد و سیستم ایمنی آنها برای مبارزه با این آلرژن ها از خود واکنش نشان می دهد.

حساسیت به گرد و غبار

حساسیت به گرد و غبار از رایج ترین انواع آلرژی است. آمارهای منتشر شده از طریق مؤسسات ملی بهداشت نشان می دهد که، بیش از 20 میلیون آمریکایی به گرد و غبار حساسیت دارند.

شخصی که به گرد و غبار حساسیت دارد، تقریباً به تمام آلرژن های موجود در هوا مانند، مانند مایت یا کنه گرد و غبار، موی گربه یا سگ، کپک قارچی، پرز بدن حیوانات، گرده، و مانند آن واکنش نشان می دهد. این مواد حساسیت زا معمولاً باعث به وجود آمدن علائم آلرژی گرد و غبار از زمان تماس با بیمار بلافاصله و یا، در عرض چند ساعت می شوند.

هنگامی که برای نخستین مرتبه با این آلرژن تماس پیدا می کنید، حساسیتها بلافاصله ظاهر نمی شوند. بدن نخست این آلرژن را شناسایی نموده و آنتی بادی هایی که قرار است به این ماده عکس العمل نشان دهند را فراوری می نماید. سپس بدن را آماده نموده تا به آن ماده حساسیت زای بخصوص حساس شود. این فرایند ایجاد واکنش بر علیه آلرژن ها را حساس سازی گویند. این فرایند حساس سازی ممکن است یکدفعه ایجاد شود و یا ممکن است سالها طول بکشد.

کنه گرد و غبار

علائم خفیف حساسیت به گرد و غبار

✦عطسه

چنانچه فردی به گرد و غبار حساسیت داشته باشد، به محض اینکه بدنش حضور یک آلرژن گرد و غبار را دریافت کرد، آغاز به عطسه می نماید. عطسه کردنهایی که به دلیل حساسیت بهگرد و غبار باشد مداوم، غیر قابل کنترل و بدون وقفه هستند. بیمار از حملات طولانی، مداوم و شدید عطسه رنج می برد. این شیوه بدن، برای خلاص شدن از آلرژنی است که به دلیل حساسیت به گرد و غبار ایجاد شده بود.

✦آبریزش بینی / گرفتگی بینی

چنانچه فردی به گرد و غبار حساسیت داشته باشد، ممکن است غشاء و بافتی که مجراهای داخلی استخوان بینی و حفره سینوس را می پوشاند دچار التهاب شود. این التهاب منجر به گرفتگی مجرای تنفسی شده و یا باعث آبریزش بینی می شود. فشار وارده بر حفره سینوس می تواند باعث درد شدیدی در سر، چشم، دندان ها و یا گوش ها شود. در اغلب مواقع، احتقان، گرفتگی بینی و یا آبریزش از آن، اولین نشانه های آلرژی به گرد و غبار است. سایر علائم ممکن است بعداً متعاقب آن ظاهر شوند.

✦سرفه

تنفس در هوایی که حاوی غبار مایت (کنه گرد و غبار)، گرده، کپک قارچی، و سایر آلرژن های گرد و غبار است، باعث خواهد شد فردی که به گرد و غبار حساسیت دارد، بلافاصله آغاز به سرفه کند. آلرژی سرفه ممکن است به خودی خود مضر نباشد، اما می تواند به علائم شدیدی مانند بیدار شدن مداوم از خواب، تنفس سنگین، مقطع و حملات آسم منجر شود.

✦خارش

اگر فردی را دیدید که بی وقفه مشغول خاراندن خود است، در اغلب مواقع، نشان دهنده واکنش آلرژیکی است. کسی که به گرد و غبار حساسیت دارد ممکن است، بر خاراندن یا خراشیدن نواحی که در معرض آلرژنهای گرد و غبار می باشند، اصرار داشته باشد. بسته به اینکه این مواد حساسیت زا، بلعیده، یا استنشاق یا لمس و یا به بدن فردی تزریق شده باشند، این فرد ممکن است دچار احساس خارش در گلو، بینی، پوست و یا چشم شود.

✦سوزش چشم / چشم اشک آلود

واکنش چشم ها به آلرژن گرد و غبار را بعلاوه ورم ملتحمه آلرژیک می نامند که از طریق التهاب ملتحمه چشم معین می شود که غشای مخاطی کره چشم است. این التهاب یک واکنش آلرژیک به گرد و غبار بوده و موجب تورم، قرمزی، ترشحات آبکی، درد و ناراحتی شدید در چشم می شود.

✦گلو درد

این یک علامت ثانویه است که در بیماران دارای حساسیت به گرد و غبار مشاهده می شود. گلو درد یک واکنش مستقیم به آلرژن گرد و غبار نبوده و می تواند در نتیجه سرفه و عطسه مداوم باشد. حملات بی وقفه عطسه و سرفه، به گلو فشار آورده و باعث درد و تورم آن می شود.

✦آبریزش از عقب بینی

علامت دیگر حساسیت به گرد و غبار، ترشح پشت حلق یا همان آبریزش از عقب بینی است. در این شرایط، تجمع بیش از حد خلط در پشت گلو وجود دارد. این حالت، احساسی از چکیدن مخاط از پشت بینی به گلو را ایجاد می نماید.

✦کهیر

اصطلاح پزشکی کهیر، اورتیکاریا urticaria است. کهیر را به اسم بثورات یا جوشهای پوستی خارش دار با فضای داخلی کم رنگ و کناره های قرمز کاملاً واضح می شناسند. فرد مبتلا به آلرژی گرد و غبار ممکن است هنگامی که با آلرژن های گرد و غبار در تماس باشد، کهیر بزند.

✦کوفتگی

در بعضی موارد، خستگی شدید، سردرد و کوفتگی می توانند علائم رویدادی آینده از آلرژی باشد. فرد ممکن است به سختی تمرکز خود را حفظ کند. کوفتگی مرتبط با حساسیت به گرد و غبار معمولاً شدید می باشد.

علائم شدید حساسیت به گرد و غبار

✦خس خس کردن

مجراهای تنفسی بیمار می تواند به دلیل وجود مواد حساسیت زا مسدود شده و وی ممکن است دشواری در حین تنفس را تجربه کند. با هر نفس، صدای سوت مانندی فراوری می شود. این شرایط به اسم خس خس شناخته می شود. خس خس یکی از برجسته ترین علائم آلرژی به گرد و غبار است. چنانچه بیمار به هنگام تنفس خس خس می نماید، باید فوراً با یک دکتر مشورت نماید.

✦حملات آسم

چنانچه ماده ای خاص باعث یک حمله آسمی شود، به این معنی است که آن ماده، برای بدن یک آلرژن می باشد. بیمارانی که آسم در آنها تشخیص داده شده، احتیاج دارند نسبت به تنفس خود توجه بیشتری داشته باشند. گرد و غبار محرک درجه یک حمله آسمی است. آلرژن های گرد و غبار موجود در هوا مانند غبار مایت ها، گرده، پرز حیوانات، و از آن جمله، می تواند موجب واکنش حساسیتی شده که ممکن است باعث حمله آسم شود که خطر جانی را به همراه دارد.

✦اگزما

اگزما یک بیماری پوستی است که با ایجاد جوش، دمل، تاول، پوست پوسته پوسته، پوست تکه تکه و خشن، خونریزی بیش از حد، و التهاب بافت پوست معین می شود. در بعضی موارد، از جمله اولین نشانه هایی است که حساسیت به گرد و غبار را نشان می دهد.

✦تنفس سنگین / تنگی نفس

کسی که نسبت به گرد و غبار حساسیت دارد، استنشاق گرد و غبار منجر به انسداد مجرای تنفسی شده که نفس کشیدن را با مشکل روبرو می نماید. چنین حمله آلرژیکی از طریق تنفس سنگین و به نفس نفس افتادن، قابل تشخیص است.

✦درد قابل توجه قفسه سینه

آلرژن های گرد و غبار، قادر به ایجاد التهاب بافت قفسه سینه هستند. این التهاب باعث تشدید درد شدید در قفسه سینه شده و بیمار در اطراف قفسه سینه تنگی را تحمل می نماید. این نوع نشانه شدید، بایستی بلافاصله مورد رسیدگی قرار گیرد.

عوامل خطر

بعضی از عواملی که به تشخیص احتمال ابتلا به آلرژی یاری خواهند کرد عبارتند از: آسم، حساسیت های دیگری که فرد از آنها رنج می برد، سن (بچه ها در معرض خطر بیشتری هستند)، و سابقه خانوادگی نسبت به آلرژی ها.

فرایند یک واکنش آلرژیک

◄ همانطور که قبلا ذکر شد، آلرژی ها، اولین باری که با یک آلرژن تماس می یابید، ایجاد نمی شوند.

◄ بایستی بدن ابتدا در معرض مواد حساسیت زای خاصی (آلرژن ها) که در هوا موجودند، قرار بگیرد سپس موجب واکنش سیستم ایمنی بدن شود.

◄به محض این که ماده حساسیت زا وارد بدن شد، سیستم ایمنی، آنتی بادی های خاصی را فراوری می نماید.

◄ آنتی بادی ها، پروتئین های طبیعی فراوری شده از طریق بدن هستند که با اجسام خارجی مانند باکتری های مضر و ویروس ها مبارزه نموده و از ایجاد عفونت جلوگیری می نمایند. پنج نوع آنتی بادی وجود دارد: IgA، IgD، IgE ، IgG و IgM . آنتی بادی فراوری شده در طول یک واکنش آلرژیک IgE است.

◄ اگرچه IgE در بدن همه فراوری می شود، اما در بدن کسانی که آلرژی دارند در مقادیر زیاد فراوری می شود.

◄ آنتی بادی ها به همراه سلول های خاصی، مواد شیمیایی مانند هیستامین را به درون جریان خون آزاد می نمایند.

◄ چنانچه آنتی بادی از طریق ریه ها آزاد شود، باعث خس خس می شود و اگر از طریق پوست منتشر شود، احساس خارش ایجاد می نماید و در صورتی که از طریق تمام بدن منتشر شود، باعث افت شدید فشار خون شده؛ بنابراین واکنش آلرژیک آغاز می شود.

تشخیص دلیل آلرژی و درمان آن کار دشواری است. با این حال، علائم آلرژی را می توان کنترل کرد. اگر گمان می کنید از هر یک از علایم حساسیت به گرد و غباری که در بالا ذکر شد، رنج می برید، فوراً به دکتر خود مراجعه کنید. به هیچ اسم درنگ نکنید. فرایند آزمایش حساسیت ناراحت نماینده و خسته نماینده است، اما پس از آن که دلیل معین شد، اقدامات مناسب پیشگیرانه به شما یاری می نماید تقریباً حساسیت رفع شود. اگر حساسیت نادیده گرفته شود، ممکن است مشکل نهفته، شدید شده و زندگی شما را به خطر اندازد. از سوی دیگر، چنانچه دلیل آلرژی پیدا شود، می توانید از آن دوری نموده تا از هر گونه حملات آلرژیک آینده جلوگیری شود و همچنان به سوی یک زندگی سالم طبیعی پیش بروید.

/ج

منبع: راسخون