سیاره فراخورشیدی ناپدید شونده - مجله شهبازی

دوازده سال قبل اخترشناسان سیاره ای را در فاصله 25 سال نوری از زمین که گمان می رفت شبیه به زحل باشد، در سامانه ستاره ای فم الحوت (Fomalhaut) شناسایی کردند و نام فم الحوت بی (Fomalhaut b) را روی آن گذاشتند.

اما حالا محققان دانشگاه آریزونا مدعی شده اند که تصاویر مرئی و فروسرخ این سیاره که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده اند، در واقع یک برخورد بسیار بزرگ را نشان می دهند. آن ها تصاویر را با دقت بیشتری آنالیز کردند و متوجه شدند تصاویر یاد شده اثرات به جای مانده از برخورد دو ستاره دنباله دار با پهنای 201 کیلومتر را نشان می دهند.

ستاره فم الحوت که گمان می رفت سیاره فم الحوت بی به دور آن گردش می نماید. این ستاره که در فاصله 25 سال نوری از زمین واقع شده، بسیار داغ تر از خورشید و 15 برابر درخشان تر از آن است.

دنباله دارها پس از برخورد، ابری از ذرات غبار در حال گسترش را بر جای گذاشته اند که تصویر آن مدت کوتاهی پس از برخورد توسط تلسکوپ فضایی هابل ثبت شده است. دانشمندان می گویند چنین برخوردی به طور تقریبی هر 200 هزار سال یک بار رخ می دهد و اطلاعات تازه ای در خصوص تکامل سیارات می دهد.

پژوهشگران می گویند دنباله دارها در فاصله 17.7 میلیارد کیلومتری از ستاره فم الحوت و در صورت فلکی ماهی جنوبی (Piscis Austrinus) با هم برخورد نموده اند. به گفته محققان برخوردهایی شبیه به این در سامانه های دیگر هم اتفاق افتاده اند، اما تا به امروز برخوردی با این عظمت در منظومه شمسی رصد نشده بوده است.

تصاویر تلسکوپ فضایی هابل از ابر غبار در حال گسترش فم الحوت بی، بین سال های 2004 تا 2013. این ابر پس از برخورد دو ستاره دنباله دار که حول ستاره فم الحوت در گردش بوده اند، به وجود آمده است.

تلسکوپ هابل دیگر نمی تواند باقی مانده برخورد را رصد کند، چون ابر غبار از ذرات بسیار کوچکی تشکیل شده که یک پنجاهم قطر موی انسان هستند. این ابر پس از رصد در سال 2004 در حال گسترش بوده و گفته می گردد حالا وسعت آن از مدار زمین به دور خورشید (149 میلیون کیلومتر) نیز فراتر رفته است.

تحلیل تصاویری که هابل سال 2014 از فم الحوت بی گرفته بود، نشان داد که این جرم ناپدید شده است؛ بنابراین دیگر شکی باقی نماند که این جرم سیاره نیست. علاوه بر این محققان می گویند تصاویر اولیه نشان داده اند که این جرم به مرور زمان در حال محو شدن بوده و وقوع چنین چیزی برای سیارات بسیار دور از انتظار است.

منبع : دیجیاتو