خبرنگاران طفلی به نام شادی - مجله شهبازی

از پروفایل اینستاگرام behrouz azand دیدن نمایید.

این کتاب شاملِ پنج دفترِ شعر است: زیرِ همین آسمان و روی همین خاک، هنگامهٔ شکفتن و گفتن، از همواره تا جاودان، شیپورِ اطلسی ها و در شبِ سردی که سُرودی نداشت. کتاب در شمارگان 1100 نسخه و به قیمتِ 85هزار تومان عرضه شده است.

این سومین مجموعه شعرِ دکتر کدکنی، پس از آینه ای برای صداها و هزارهٔ دومِ آهوی کوهی است و طبقِ روالِ آن کتاب ها، در این مجموعه نیز ایشان شعرها را به ترتیبِ تاریخِ سرودن نیاورده اند و پای شعرها تاریخ هایی چون فروردین 49 (شعر غوک نامه، ص 69) یا 3/ 1/ 1388 (شعرِ با شعر نیز این قصه را دارم، ص 197) دیده می گردد و نیز بسیاری شعرها که تاریخی پای آن ها نیست. معیناً دکتر شفیعی کدکنی در این مجموعه نیز به سیاقِ مجموعه های قبلی، حال و هوای شعرها را ملاکِ چینشِ آن ها قرار داده است.

عکس: سیدجواد میرهاشمی/ اختصاصی خبرنگاران

بیشترِ شعرهای این مجموعه قبلاً در شماره هایی از مجلۀ بخارا چاپ شده و اکنون با چاپِ یک جا و منقحِ شعرها، دسترسی به آن ها آسان تر شده است.1 در یک آنالیز کوتاه و شتاب زده، معین شد که کدکنی در برخی از ابیاتِ برخی شعرها تجدید نظر نموده است. مثلاً در رباعیِ آزادی (ص 151): بذری که ز زیر سنگ و سیمان سفری ست/ وان چشمه که از شکافِ خارا جاری ست/ آن نیرویی که می کشاند همه را/ جز دغدغهٔ میل به آزادی نیست. مصرعِ آخر قبلاً اینگونه چاپ شده: جز دغدغهٔ میل به آزادی چیست؟ (بخارا، شماره 98، بهمن-اسفند 1392، ص 9).

یا شعرِ قلندرِ شیرین (ص 216) چنین آغاز می گردد: چراغِ خانهٔ خاموش و هوشِ ما بودی در حالی که در چاپِ مجلۀ بخارا** آمده است: چراغِ خانهٔ احساس و هوشِ ما بودی (بخارا، شماره 98، بهمن-اسفند 1392، ص 22)، نیز بیتی که در آخرِ نسخۀ داخلِ کتاب هست و در مجله نیست: به صدر مصطبه، هم بزمِ مزدک و خیام/ اَنوش کن میِ دیرین که هوشِ ما بودی.

آفاق و چشم اندازهای اشعارِ این مجموعه چنان گسترده است که اشاره به همۀ آن ها از مجالِ این یادداشت خارج است. بی تردید دوست دارانِ شعرِ شفیعی، بخش های موردِ علاقۀ خود را در این کتاب خواهند جست و پخش خواهند کرد و به اشتراک خواهند گذاشت.

طراح جلد: کاوه حسنی بیگلو

مقدمۀ کتابْ کوتاه و از آن مقدمه های -به قولِ خودِ ایشان- دشمن تراشانه است و معین می نماید باورِ شفیعی به مقولۀ وزنِ شعر و عشق و ایران و... همان است که بود و در این باور استوارتر هم شده است: به هرحال، جای تأسف است که من در طولِ مدّتِ شصت و اند سال شاعری، حتی برای نمونه، در یک مورد هم، نتوانستم وزن و قافیه و معنی و عشق و تأمُّلاتِ وجودی و ایران را به کناری نهم و آوانگارد شوم. بدبختی ازین بالاتر؟ (مقدمه، ص 8).

فهرستِ اسامیِ شعرها و فهرستِ سطرهای آغازینِ شعرها، دو فهرستِ دقیق و بسیار حیاتی است که در پایانِ کتاب آمده.

نوشتن از طفلی به نامِ شادی، سخت است و باید اجازه داد و دید داوریِ زمان و طبعِ سخت پسندِ مردم کدام بخش ها را به یاد خواهد سپرد و کدام را فراموش خواهد نمود. خودِ استاد شفیعی کدکنی معتقد است که خوب و بدِ این شعرها را -و هر شعری را- جامعه معین می نماید نه من و منتقدانِ رَه نشناس. حتّی داوریِ امروز هم بسنده نیست؛ آیندگان داورِ نهایی اند. معلوم نیست که پنجاه سال دیگر مشاهیرِ شعرِ عصرِ ما در کدام قفسه کتابخانه تاریخ ادبیات ایران جای خواهند داشت. یک چیز را به یقین می دانم که تاریخ ادبیات، وَرَمِ ایدئولوژیک را، هیچ گاه، فربهی نشناخته است. ما به چشمِ خود شاهدِ فروخوابیدنِ بسیاری از این ورم های ایدئولوژیک بوده ایم. (مقدمه، ص 9).

لااقل از یک نکته می توان مطمئن بود. برخی از شعرهای این کتاب همچون شعرِ گمشده که در میانِ مردم با نامِ طفلی به نامِ شادی معروف شده است، از هم اکنون در خاطرۀ جمعیِ ما حک شده و آرزوی شفیعی برآورده شده آنگاه که سرود:

ای شعرِ من ز هستیِ من یادگار باش

تاریخِ نانوشته این روزگار باش! (ص 17)

امیرهوشنگ ابتهاج (ه .ا.سایه): آخرین برگ سفرنامهٔ باران/ این است/ که زمین چرکین است. این شعر پر از زیبایی است، در ستایش زیبایی است. پس از باران همه چیز شسته می گردد. شفیعی کدکنی ستایشگر زیبایی است + دستخط سایه که برای نخستین بار در خبرنگاران منتشر می گردد.

*شفیعی کدکنی، ستایشگر زیبایی عنوانِ فیلمِ مستندی به کارگردانیِ سیدجواد میرهاشمی است که مراحلِ پژوهش و ساختش از سال 1391 آغاز شده و تا اکنون ادامه داشته است. از عوامل فیلم می توان به حسن نیکبخت، مجری طرح و پرویز حسنلو و محمد راهبریان یزدی، تدوینگرانِ فیلم اشاره نمود. گروه پژوهش شاملِ سیدجواد میرهاشمی، شهریار شاهین دژی، امیر باقرزاده، نوید خسروانی و مونا باروتیان، با مشاوره دکتر ایرج پارسی نژاد و دکتر محسن پورمختار است. این فیلم در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه می گردد.

هم زمان با چاپِ کتابِ طفلی به نامِ شادی، گروهِ مستندِ ستایشگرِ زیبایی از مراحلِ چاپ و صحافیِ این کتاب در چاپخانۀ آزاده و صحافیِ حقیقت فیلم برداری کرد و به این ترتیب، پروندۀ فیلم برداریِ این فیلمِ مستند پایان پذیرفت. امید است با پیش رفتنِ سریعِ مراحلِ فنی، این مستند هرچه زودتر آمادۀ نمایش گردد.

یادداشت:

* این یادداشت و عکس های مربوط به مراحلِ چاپِ کتابِ طفلی به نامِ شادی اختصاصاً از طرفِ گروهِ مستندِ شفیعی کدکنی، ستایشگرِ زیبایی، پیش از عرضه کتاب، در اختیارِ خبرگزاری خبرنگاران قرار گرفته است.

**شعرهای شفیعی کدکنی در شماره های مختلفِ مجله بخارا به چاپ رسیده است، اما عمدۀ شعرها در این سه شماره چاپ شده است:

- شماره 92، فروردین-اردیبشهت 1392.

- شماره 98، بهمن- اسفند 1392.

- شماره 105، فروردین-اردیبشهت 1394.

عکس: سیدجواد میرهاشمی/ اختصاصی خبرنگاران

عکس: سیدجواد میرهاشمی/ اختصاصی خبرنگاران

عکس: سیدجواد میرهاشمی/ اختصاصی خبرنگاران

عکس: سیدجواد میرهاشمی/ اختصاصی خبرنگاران