9 غذای مفید و 3 غذای مضر برای مبتلایان به آسم - مجله شهبازی

رژیم های غنی از میوه ، سبزی و چربی های غیراشباع با یک یا چند پیوند دوگانه (به ویژه یک نوع اسید چرب امگا 3 به نام ایکوزاپنتانوئیک اسید یا EPA) که حاوی میزان کمی قند افزوده شده و گوشت قرمز و فرآوری شده هستند، به کنترل آسم یاری می نمایند. به عنوان مثال، رژیم غذایی مدیترانه ای که روی مصرف چربی های سالم (مانند روغن زیتون)، ماهی، غلات کامل و میوه تأکید دارد، می تواند انتخاب مناسبی برای این بیماران باشد. مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که پیروی از این رژیم غذایی با شیوع کمتر آسم مرتبط است و در کاهش حملات آسم نقش دارد.

به غیر از غذاهایی که روی آسم تأثیر مثبت دارند، غذاهایی هم هستند که می توانند علائم بیماری را بدتر نمایند. از سوی دیگر، وقتی درباره رژیم غذایی و آسم صحبت می گردد، باید حتما به اضافه وزن یا چاقی هم اشاره نمود. چون تحقیقات نشان می دهد که ممکن است افراد چاق به خوبی به درمان های رایج آسم پاسخ ندهند.

شواهد حاکی از آن است که چاقی با بدتر شدن آسم مرتبط است و کاهش وزن در افراد چاق مبتلا به آسم به کنترل علائم بیماری یاری می نماید. در یک مطالعه، بزرگسالان چاق مبتلا به آسم کنترل نشده بعد از اینکه حداقل 10 درصد از وزن بدنشان را از دست دادند، شاهد کنترل بهتر علائم خود بودند.

قصد داریم در این مقاله از خبرنگاران مگ لیست برترین و بدترین غذاها برای آسم را در اختیار شما قرار دهیم. اما باید بدانید که اگرچه تغییر رژیم غذایی به کنترل آسم یاری می نماید و شدت علائم را کاهش می دهد، اما این راه چاره نباید جایگزین داروها یا سایر درمان های توصیه شده به وسیله پزشک گردد. چون به تنهایی قادر به درمان آسم نیست.

غذاهای مفید برای آسم

چنانچه از آسم و تنگی نفس رنج می برید، مقدار مصرف غذاهای زیر را در برنامه غذایی روزانه خود افزایش دهید.

1. سیب و پرتقال

اگر در پی راهی برای کاهش علائم آسم می شد، از افزایش مصرف میوه آغاز کنید. میوه ها به علت داشتن بتاکاروتن و ویتامین های C و E از غذاهای مفید برای آسم محسوب می شوند. این مواد مغذی از آسیب سلول ها به وسیله رادیکال های آزاد جلوگیری نموده و التهاب و تورم را در ریه ها کاهش دهند.

به نظر می رسد که سیب و مرکبات (از جمله پرتقال) تأثیر قابل توجهی در کاهش علائم آسم و پیشگیری از بروز آن دارند. طبق تحقیقات، خوردن روزانه دو سروینگ میوه و حداقل پنج سروینگ سبزی به مدت دو هفته به کنترل بهتر آسم منجر می گردد.

2. ماهی سالمون

وقتی از غذاهای مفید برای آسم صحبت می گردد، تأثیر انواع چربی ها روی آن یکسان نیست. چربی های غیراشباع با یک یا چند پیوند دوگانه، به ویژه اسیدهای چرب امگا 3، می توانند برای مبتلایان به این بیماری مفید باشند. نتایج تحقیقات نشان می دهد که مصرف زیاد کره و فست فود که غنی از چربی های اشباع و ترانس هستند، بچه ها را در معرض ابتلا به آسم قرار می دهد. در مقابل، دریافت اسیدهای چرب امگا 3 که به وفور در ماهی های چرب مانند سالمون یافت می شوند، با کاهش التهاب در بیماران مبتلا به آسم مرتبط است.

امگا 3 به کاهش ایمونوگلوبولین E (IgE) که باعث بروز مسائل تنفسی در برخی از مبتلایان به آسم می گردد، یاری می نماید. ماهی های چرب به علت داشتن EPA که نوعی امگا 3 است، نقش ضدالتهابی دارند. EPA نسبت به آلفا-لینولنیک اسید (ALA) که جزء چربی های امگا 3 دسته بندی شده و در برخی منابع گیاهی مانند گردو، دانه چیا و دانه بزرک یافت می گردد، ارجحیت دارد. بدن باید ALA را به EPA تبدیل کند، اما غالبا به خوبی از عهده انجام این کار برنمی آید.

ماهی سالمون علاوه بر امگا 3، یکی از برترین منابع ویتامین D محسوب می گردد و می توان با مصرف 3 اونس از آن (85 گرم) 71 درصد احتیاج بدن به این ماده مغذی را تأمین کرد. بیشتر ویتامین D لازم بدن به یاری نور خورشید در پوست ساخته می گردد، اما این ویتامین در برخی از غذاها هم وجود دارد. دریافت کافی ویتامین D به کنترل علائم آسم و کاهش تورم راه های هوایی یاری می نماید و کمبود آن به افزایش حملات آسم منجر می گردد.

3. لوبیاها

در روده انسان میلیاردها میکروب مثل باکتری وجود دارد که به آن ها میکروبیوم می گوییم. میکروبیوم روده ی سالم می تواند یاری زیادی به کاهش علائم آسم و سایر اختلالات خودایمنی کند. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد غذاهای پرفیبر باعث رشد باکتری های سالم روده شده و درنتیجه خطر ابتلا به اختلالات التهابی از جمله آسم را کاهش می دهند.

با توجه به اینکه لوبیا حاوی پری بیوتیک (Prebiotic) است، می تواند به رشد باکتری های روده یاری کند. به همین علت، پزشکان توصیه می نمایند که نصف لیوان لوبیا در رژیم غذایی روزانه گنجانده گردد. پری بیوتیک ها نوعی فیبر غذایی هستند که باکتری های مفید روده از آن ها تغذیه می نمایند.

در برخی از افراد، ممکن است لوبیا به علت فراوری گاز باعث نفخ شکم شده و نفس کشیدن را با مشکل روبه رو کند یا حتی به بروز حملات آسم منجر گردد. بنابراین، قبل از مصرف حتما آن را برای چند ساعت در آب خیس نموده و چند بار آب آن را عوض کنید تا اثرات مضرش کمتر گردد. سیر، پیاز، غذاهای سرخ شده و نوشیدنی های گازدار هم فراوری گاز را در دستگاه گوارش افزایش می دهند.

4. زنجبیل

فواید زنجبیل فراتر از برطرف مسائل معده است و می تواند تسکین علائم آسم را هم در بر بگیرد. زنجبیل به علت داشتن ترکیباتی که به شل شدن راه های هوایی یاری می نمایند، یکی از غذاهای مفید برای آسم محسوب می گردد. شما می توانید با افزودن زنجبیل تازه به غذاهای مختلف، از جمله سبزیجات، از فواید آن بهره مند شوید.

5. زردچوبه

زردچوبه که به علت رنگ زردی که دارد از معروفیت زیادی برخوردار است، یکی از اصلی ترین اجزای غذاهای هندی را تشکیل می دهد و به طور گسترده در طب سنتی چین و آسیای شرقی برای درمان اختلالات تنفسی و سایر مسائل استفاده می گردد.

تحقیقات صورت گرفته روی موش نشان می دهد که ماده فعال زردچوبه که کورکومین (Curcumin) نام دارد، می تواند التهاب را در راه های هوایی کاهش دهد. با این حال، برای کسب نتیجه قطعی به مطالعات بیشتری احتیاج است.

6. اسفناج

سبزیجات برگ دار مانند اسفناج مملو از ویتامین و مواد معدنی هستند و یکی از برترین منابع فولات (ویتامین B9) محسوب می شوند. دریافت کافی فولات برای همه افراد، به ویژه مبتلایان به آسم، ضروری است. احتمال بروز حملات شدید آسم در بچه های که فولات و ویتامین D کافی دریافت نمی نمایند، در مقایسه با بچه های که هر دو ماده مغذی را به میزان ی کافی دریافت می نمایند، تقریبا 8 برابر بیشتر است.

7. انار

تحقیقات نشان می دهد که سبزیجات و میوه های سرشار از آنتی اکسیدان التهاب را در راه های هوایی کاهش می دهند و به همین علت جزء غذاهای مفید برای آسم دسته بندی می شوند. بنابراین انار هم که مملو از آنتی اکسیدان است، می تواند به کاهش التهاب ریه ها یاری کند. در یک تحقیق که روی حیوانات انجام شد، مصرف آب انار با کاهش آسیب دیدگی بافت ریه مرتبط بود.

8. آب گوجه فرنگی

گوجه فرنگی هم کم کالری است و هم حاوی میزان زیادی آنتی اکسیدان است. به همین علت، مصرف آن می تواند برای مبتلایان به آسم مفید باشد. یافته های محققان نشان می دهد که آب گوجه فرنگی که حاوی آنتی اکسیدانی به نام لیکوپن (Lycopene) است، به شل شدن راه های هوایی یاری می نماید. با این حال، ضروری است درباره این موضوع تحقیقات بیشتری انجام گردد.

9. آجیل و دانه ها

در مغزهای خوراکی و دانه ها مواد مغذی زیادی وجود دارد، اما یکی از آن ها که بیش از بقیه برای مبتلایان به آسم مفید است، ویتامین E است. ویتامین E در بادام، فندق و انواع دانه های خام یافت می گردد و می تواند سرفه و خس خس ناشی از آسم را کاهش دهد.

غذاهای مضر برای آسم

کاهش مصرف غذاهای زیر به کنترل بهتر علائم بیماری یاری می نماید.

1. میوه های خشک

در صورت ابتلا به آسم، ممکن است لازم باشد از مصرف برخی غذاها اجتناب کنید. میوه های خشک از جمله خوراکی هایی هستند که می توانند باعث تشدید علائم آسم شوند. اگرچه میوه های تازه، به ویژه پرتقال و سیب، به کنترل آسم یاری می نمایند، اما سولفیت های موجود در میوه های خشک می توانند شرایط را برای برخی از بیماران بدتر نمایند. در صنایع غذایی، از سولفیت به عنوان یک افزودنی برای حفظ رنگ و طعم میوه های خشک استفاده می گردد.

2. قهوه

سالیسیلات ها دسته ای از مواد شیمیایی هستند که به طور طبیعی در قهوه، چای، گیاهان، ادویه جات و حتی در قرص های ضدالتهاب مانند آسپرین وجود دارند. اگرچه بیشتر مردم به این ترکیبات واکنش نشان نمی دهند، اما ممکن است در مبتلایان به آسم باعث سخت تر شدن تنفس شوند. به همین علت، سعی کنید تا حد امکان مقدار آن ها را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.

3. غذاهای آلرژی زا

در صورت ابتلا به آسم احتمال ابتلا به آلرژی غذایی بیشتر است و واکنش های غذایی می توانند باعث خس خس سینه و سایر علائم آسم شوند. گاهی اوقات اگر بعد از خوردن برخی از غذاها ورزش کنید، علائم بدتر می شوند. بنابراین، سعی کنید غذاهایی را که به آن ها حساسیت دارید شناسایی نموده و از رژیم غذایی خود حذف کنید. آجیل، لبنیات و گندم از جمله رایج ترین غذاهای آلرژی زا محسوب می شوند.

کلام پایانی

اگرچه مصرف برخی از غذاها و اجتناب از تعدادی از آن ها به کاهش علائم آسم یاری می نماید، اما هیچ ماده غذایی معجزه آسایی برای درمان آسم وجود ندارد. بدن شما برای سالم ماندن و مقابله با حملات آسم به طیف گسترده ای از مواد مغذی احتیاج دارد. در صورت ابتلا به آسم باید هم به درمان های توصیه شده به وسیله پزشک پایبند بمانید و هم از رژیم غذایی سالم پیروی کنید. قبل از اینکه تغییر چشمگیری در نحوه غذا خوردن تان ایجاد کنید، ضروری است با پزشک مشورت کنید. چون برخی از این تغییرات می توانند روی شرایط شما و داروهای مصرفی تان تأثیر بگذارند.

برخی از افراد برای کنترل علائم آسم به مصرف مکمل های غذایی روی می آورند. باید بدانید که غذاها نسبت به مکمل ها ارجحیت دارند. چون مکمل ها نمی توانند به میزان مواد مغذی موجود در غذا از شما در برابر آسم محافظت نمایند و از سوی دیگر باید درباره اثربخشی آن ها تحقیقات بیشتری انجام گردد.

علاوه بر نوع غذاهای مصرفی، مقدار کالری دریافتی هم می تواند روی آسم اثر داشته باشد. پرخوری و دریافت کالری زیاد به چاقی منجر شده و احتمال ابتلا به آسم یا تشدید علائم آن را افزایش می دهد. علاوه بر این، بیماران چاق به خوبی به درمان های رایج از جمله استروئیدهای استنشاقی که حمله آسم را متوقف می نمایند، پاسخ نمی دهند.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.

منابع: everydayhealth, webmd